هنرمندان سریال «آسوده باش» از فراز و نشیب‌های تولید می‌گویند | قصه‌هایی از جنس معنویت و عشق

ریحانه موسوی | شهرآرانیوز؛ بخش عمده تصویربرداری این سریال به کارگردانی حسن حج گزار و تهیه کنندگی امیر رحیم زاده و مرتضی اسکافی در مشهد صورت گرفت و اکنون عوامل آن در حال آماده سازی مقدمات پیش تولید فصل دوم این اثر هستند.

همچـــنین فیلم برداری بخشی از سکانس‌های فصل اول در کشور ارمنستان، با شروع فصل دوم انجام خواهد شد. به دلیل شروع عید نوروز و هم زمانی ساخت این سریال با روز‌های پایانی سال و همچنین درگذشت شهرام عبدلی در زمان فیلم برداری، فصل اول آن در هشت قسمت به پایان رسید. فصل دوم این سریال در پانزده قسمت به تولید خواهد رسید. در این گزارش با تهیه کننده، کارگردان و یکی از بازیگران این سریال گفت وگویی ترتیب داده ایم که در ادامه می‌خوانید.

ما دعوت شده امام رضا (ع) هستیم

مرتضی اسکافی، تهیه کننده سریال «آسوده باش»، در گفتگو با خبرنگار شهرآرا می‌گوید: این اثر در آذر و دی ماه سال ۱۴۰۱ مراحل پیش تولید خود را طی کرد و از اوایل بهمن ماه کلید خورد. در مراسم افتتاحیه آن بیشتر عوامل گروه بر این نظر بودند که ما دعوت شده امام رضا (ع) هستیم. او ادامه می‌دهد: بیش از دوسوم مراحل ساخت فصل اول این سریال طی شده بود که در کمال ناباوری شهرام عبدلی، بازیگر خوب کشور، را از دست دادیم.

با توجه به این موضوع و همچنین به این دلیل که سریال «آسوده باش» آخرین اثری است که مرحوم عبدلی در آن حضور داشته است، برنامه ریزی‌ها به گونه‌ای انجام شد که فیلم نامه تغییری نداشته باشد و بتوانیم از همه پلان‌هایی که این بازیگر در آن ایفای نقش کرده بود، استفاده کنیم. این تهیه کننده تولید فیلم و سریال در مشهد را در قیاس با دیگرشهر‌ها سخت‌تر می‌داند و بیان می‌کند: هماهنگی بین ادارات، دستگاه ها، سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف کمی کار را مشکل می‌کند. انتظار ما این بود که دستگاه‌های متولی کمک‌های مالی نیز داشته باشند، اما چنین اتفاقی رخ نداد و این اثر با بودجه شخصی تولید شد.

رئیس انجمن تهیه کنندگان فیلم بلند مشهد با بیان اینکه حدود دو سال است با کمک بیست تهیه کننده مشهدی موفق شده ایم برای اولین بار انجمن تهیه کنندگان فیلم بلند را کلید بزنیم، تصریح می‌کند: ما تفاهم نامه‌ای را در مشهد بین این انجمن و جامعه تهیه کنندگان فیلم تهران منعقد کرده ایم. باتوجه به اینکه فرایند تهیه فیلم سینمایی با سریال و فیلم بلند متفاوت است، تلاش می‌کنیم بتوانیم نماینده جامعه تهیه کنندگان فیلم تهران در مشهد باشیم، تا افرادی که درخواست تهیه فیلم سینمایی در مشهد را دارند، فرایند آن را از مسیر انجمن تهیه کنندگان فیلم بلند طی کنند.

سریال «آسوده باش» چه زمانی پخش خواهد شد؟

حسن حج گزار، کارگردان این سریال که او را با فیلم «المپیادی ها» می‌شناسیم، در گفتگو با خبرنگار شهرآرا می‌گوید: فیلم نامه فصل دوم سریال «آسوده باش» در حال نگارش است و قرار بود که اواخر فروردین فیلم برداری آن را شروع کنیم، اما پروژه به دلیل اتفاقاتی که رخ داد و همچنین تعطیلات نوروز کمی با تأخیر پیش رفت و اکنون در حال آماده سازی و هماهنگی‌های انجام آن هستیم. بخشی از این کار در مشهد و همان لوکیشن قبلی و بخش دیگر خارج از آن است که در حال بررسی هستیم تا ببینیم بین مشهد و تهران کدام یک را انتخاب کنیم.
او بیان می‌کند:

این اثر در ابتدا به عنوان یک کار تلویزیونی کلید خورد، اما بعد از آن شرایط را تغییر دادیم و به عنوان یک کار در شبکه‌های اجتماعی مجوز گرفتیم که طبیعتا توسط یکی از پلتفرم‌ها پخش خواهد شد، اما زمان آن هنوز مشخص نیست، زیرا در حال تدوین و صداگذاری است و ترجیح می‌دهیم چند قسمت از فصل دوم آن تولید و بعد از آن پخش فصل اول شروع شود تا در اضطراب پایان پلان‌ها و رسیدن آن به پخش نباشیم. این کارگردان درباره موضوع این سریال و دلیل پرداختن به آن می‌گوید: من بر این باورم که جای معنویت و عشق در جامعه ما خالی است و باید به حال جامعه‌ای که عشق و محبت از آن رخت بربندد گریست. شاید همه ما در مسائل معنوی دائم به یاد خدا باشیم، اما یاری رساندن به هم نوعان خود را فراموش کنیم. هرچند خداوند بسیار مهربان و بخشنده است، اما به چنین بندگانی لبخند نخواهد زد.

دغدغه من القای این موضوع به مخاطب بود و در «آسوده باش» قصه‌هایی را می‌گوییم که همین مضمون را دارند. زائران به ته خط رسیده و دردمند از شهر‌های مختلف به مشهد مشرف می‌شوند و برای اسکان خود جایی را در نظر می‌گیرند. این افراد وارد خانه‌ای می‌شوند که از قدیم به صورت رایگان در اختیار زوار قرار می‌گرفته است و اکنون هم این اتفاق رخ می‌دهد. آن‌ها پس از ورود به این خانه با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند که باعث می‌شود زخم هایشان التیام پیدا کند و شرایط برای آرامش و آسودگی آن‌ها ایجاد شود و قطعا خداوند به چنین بندگانی لبخند خواهد زد.

حج گزار با بیان اینکه در طول سه دهه فعالیتش «آسوده باش» یکی از کار‌های بسیار حرفه‌ای و حسی او بوده است، می‌گوید: افرادی که در این مجموعه حضور دارند از سوی میزبان ما، امام رضا (ع)، دعوت نامه گرفته اند و مرحوم شهرام عبدلی یکی از آن‌ها بود و خود در مراسم افتتاحیه، این موضوع را به زبان آورد که جزو جملات ماندگار او شد.

خراسانی ها، پایه اصلی سینمای ایران

وی که کارگردانی سریال‌های «خط مستقیم» و «پایداری» را در کارنامه هنری خود دارد، بیان می‌کند: وقتی یک کار هنری به واسطه هنرمندی مشهدی وارد این شهر می‌شود، متأسفانه به جای اینکه به آن کمک کنند، برایش چالش ایجاد می‌کنند.
منظور من کمک مالی نیست، بلکه می‌گویم به گونه‌ای باشد که احساس کنیم مدیران فرهنگی و هنری کنار ما هستند؛ اما برعکس است و من این موضوع را اثبات خواهم کرد. سریال «آسوده باش» برای امام رضا (ع) است، اما مجوز ورود آن را به حرم مطهر ندادند که این یک فاجعه بود و وجود مافیا دلیل اصلی آن است.

این کارگردان توضیح می‌دهد: من تجربه لازم را دارم و اگر مرا به حرم راه ندهند، می‌توانم برای آن چاره‌ای بیندیشم که ساختار فیلم آسیب نبیند، اما اگر مدیران هنری کنار یک جوان که می‌خواهد در این شهر کار کند نباشند و حمایتش نکنند، طبیعی و بدیهی است که به جایی دیگر می‌گریزد. خراسانی‌ها بخش مهمی از سرمایه سینمای ما هستند. من همیشه این مثال را می‌زنم که اگر سینما مانند میزی باشد که چهارپایه دارد، به جرئت می‌توان گفت سه پایه آن هنرمندان خراسان هستند، هم در بخش مدیریتی، هم در بخش اجرایی و هم در بخش هنری.

او که فیلم‌هایی همچون «آقای عزیز»، «رونوشت» و «سکه» را کارگردانی کرده است، دلیل این را که مشهد حال و هوای هنری ندارد و یک فیلم سینمایی خوب حاصل کار مشهدی‌ها در آن شکل نمی‌گیرد مدیریت نادرست و نگاه تنگ نظرانه برخی هنرمندان و کم لطفی آنان به یکدیگر می‌داند و معتقد است این موارد سطح آثار هنری در مشهد را از نظر کمی و کیفی پایین می‌آورد.

حج گزار اظهار می‌کند: سریال «آسوده باش» از کار‌هایی بود که بخش مهمی از عوامل و هنرمندان آن خراسانی و مشهدی بودند که مانند این کار در مشهد تولید نشده است. اما بسیاری مرا در این شهر ترساندند و گفتند نمی‌توانی و نمی‌گذاریم کار کنی. دوستانی مقابل «آسوده باش» قرار گرفتند که رفقای ما بودند، اما به این دلیل که در این سریال حضور نداشتند، روی آن شمشیر کشیدند.

باوجوداین به لطف امام رضا (ع) و اراده‌ای که در بین من و همکارانم بود، این اتفاق رخ داد. او با بیان اینکه مشهد در بخش فرهنگی و هنری پتانسیل بسیار بالایی دارد، اما درک ناصحیح مدیران مانع رشد و تولیدات بیشتر در آن است، می‌گوید: این شهر باید شهر اول تولید فیلم، تئاتر و موسیقی در کشور باشد، اما شرایط حاکم مانع این مسئله می‌شود که امیدوارم تغییر کند. مشهد سرشار از استعداد‌های نابی است که در حال سیلی خوردن و منزوی شدن هستند.

افرادی که توانایی سفر به تهران و ادامه کار در آنجا را دارند این کار را انجام می‌دهند، اما کسانی که توانایی انجام این کار را ندارند، به ناکجاآباد کشیده می‌شوند و عجیب است که مدیران شهر به این همه احساس و استعداد‌ی که زیر پای کم توجهی ما له می‌شوند اهمیت نمی‌دهند. امیدوارم زمانی برسد که هنر این شهر شکوفا شود.
حج گزار بر این باور است که وقتی جوانی وارد عرصه فرهنگ و هنر می‌شود و در آن سرمایه گذاری می‌کند، ولی نعمت هنر محسوب می‌شود.

تجربه‌ای خاص از جنس همدلی

امیر غفارمنش، بازیگر سریال «آسوده باش» که در سریال‌هایی همچون ساعت خوش، سیب خنده، همسایه ها، چشم به راه، دنیای شیرین، جادوی مهتاب، خوش نشین‌ها و دردسر‌های عظیم بازی کرده است، درباره تجربه خود از هنرمندی در این اثر می‌گوید: تجربه ویژه‌ای که از حضور در این سریال به دست آوردم، همدلی‌ای بود که میان عوامل و بازیگران رخ می‌داد؛ همچنین اتاق فکری که با حسن حج گزار، کارگردان این سریال، داشتیم و درباره تک تک شخصیت‌ها صحبت کردیم، بسیار خوب بود.

این بازیگر حسن حج گزار را جزو آن دسته از کارگردانانی می‌داند که توان شنیدن دارند و معتقد است در کارگردانی توانایی شنیدن بسیار مهم است و باعث می‌شود بازیگر شخصیت را به آن شکلی که دوست دارد قبول کند. غفارمنش محیط کار در این سریال را خوب توصیف می‌کند و ادامه می‌دهد: گروهی که با آن همکاری داشتم بسیار یک دست بود و حمایت تهیه کننده به جز بحث مالی از لحاظ عاطفی و پای کار بودن بسیار خوب بود.

همچنین شکل معنوی کار را دوست داشتم و به طورکلی آثاری را که دارای مضامین معنوی هستند دوست دارم. این هنرمند درباره حال وهوای پشت صحنه سریال بعد از درگذشت شهرام عبدلی می‌گوید: به دلیل محبوبیت شهرام عبدلی و اینکه همکاران، او را بسیار دوست داشتند، بعد از فوت او کار برای ما بسیار سخت شد. اتاق‌های ما در هتل کنار هم بود و با یکدیگر صحبت و درد دل‌های زیادی داشتیم. قطعا اگر مدیریت کمی ضعیف بود، کار پیش نمی‌رفت، اما حسن حج گزار و امیر رحیم زاده آن را به گونه‌ای اداره کردند که بتوانند پروژه را جمع کنند و این کار را به درستی انجام دادند؛ یعنی با هرکدام از بچه‌ها بر مبنای مسائل روحی شان پیش رفتند.

امیر غفارمنش بیان می‌کند: مردم مشهد مهمان نوازند و این شهر فضای معنوی خاص خود را دارد و برای ما تجربه بسیار خوبی بود. این بازیگر خطاب به خانواده سینما، تئاتر و تلویزیون می‌گوید: دوستان و همکاران ما باید قدر زنده‌هایی را بدانند که ممکن است روزی میان ما نباشند و فرصت لذت بردن و حظ گفتگو با آن‌ها را از دست بدهیم.